donderdag 13 december 2012

Spraakherkenning: net superwarm veilig en een linkse haai

Hey neo ergens
Weg
Eerste doe je haast
Nee nee haha areas
Afgestoten aan Lilian
 
Een ronduit beroerd gedicht? Nee, dit is het resultaat van mijn eerste kennismaking met Dragon Dictation, een app voor o.a. de iPad die gesproken woord omzet naar tekst. Ik weet absoluut niet meer wat ik eigenlijk heb gezegd, maar het was beslist niet het bovenstaande. De kop boven dit bericht zou afkomstig zijn uit een discussie over gereserveerde apparatuur. Wat er werkelijk is gezegd zullen we ook in dit geval nooit weten. Maar grappig is het eigenlijk best wel.

En wat dacht je van dit gedichtje van Toon Hermans dat door inval-collega Karin werd voorgedragen?
 
Het origineel:
 
Eerst dacht ik: 'niet aan denken',
Dat heb ik toen gedaan,
maar twee seconden later,
dacht ik er tòch weer aan.

 
Nee, zo eenvoudig is dat niet,
want weet je, wat je doet,
je denkt er óók aan als je denkt
dat j'er niet aan denken moet.

 
De app maakt hiervan:
 
Eerste Arctic weekeinde
gaat hebben toen gedaan
maar 2seconden later
echt lekker toch weer aan
 
mee zo eenvoudig is dat niet
weet jewat je doet
ik denk ook aan als je denkt
ziet er niet aan denken.


De regelovergangen heb ik zelf maar toegevoegd.
 
Collega Mark H. tipte me al eerder over deze gratis app, maar ik ging me er pas in verdiepen toen een decaan me vroeg naar hulpmiddelen waarmee een student met een beperkte handfuntie teksten kan uittypen. Dicteersoftware met spraakherkenning was het eerste wat bij me opkwam en dus lag het voor de hand deze app eens te testen. Nou, je begrijpt het al: helemaal foutloos werkt Dictation niet. Het is een beetje zoals collega Jos K. die de kreet na voltrekken uit terwijl ik naveltrekken versta. Whatever dat dan weer moge wezen. Als het bij mij fout gaat, wat kan er met een computerprogramma dan allemaal niet misgaan? Ook het stemgestuurd zoeken op Google en Youtube leidt bij mij immers steevast tot de meest idiote resultaten. Ligt het aan mijn stem?

Maar, eerlijk is eerlijk, de app doet het voor een gratis product best aardig, je moet er alleen wel even goed mee leren omgaan. Het gaat vooral fout als je je mond te ver van de microfoon af houdt. Zoals bij de voorbeelden het geval was. Ook is het even wennen dat leestekens uitgesproken moeten worden, evenals een commando als nieuwe regel waar je normaal op het toetsenbord de knop Enter zou indrukken. Extra lastig wanneer die zinsnede  gewoon bedoeld is als tekst, want ook in dat geval zal de app dit als een commando opvatten en zul je deze woorden later niet in je tekst terugvinden. Gelukkig bevat de app een lijstje met commando's. Leer deze uit je hoofd zodat je weet welke uitdrukkingen en zinsnedes je voortaan moet vermijden. Hét grote nadeel is wel dat de app zonder internetverbinding niet werkt. Waarom eigenlijk niet?

Volgens dit artikel uit 2010 was de techniek van de spraakherkenning toen eigenlijk al overleden, althans,  de vooruitgang was tot stilstand gekomen op een punt waarop de techniek nog ondermaats presteerde. Het artikel vertelt uiteraard ook waarom, dat ga ik hier niet herhalen. Is misschien ook helemaal niet belangrijk want de werkelijkheid is dat spraakherkenning anno 2012 veel wordt toegepast. Recente versies van Microsoft Windows en Office ondersteunen spraakherkenning in diverse talen, maar niet in het Nederlands. Een programma als Dragon Naturally Speaking is wel in het Nederlands beschikbaar en schijnt het behoorlijk goed te doen. Inderdaad, hetzelfde Dragon als van de Dictation app. Maar waar de app vooral gesproken tekst omzet naar geschreven tekst, kun je met Dragon Naturally Speaking ook de meeste opmaakfuncties hanteren en ook, in de meer geavanceerde versies, de computer zélf besturen. Als die student daarmee niet geholpen is weet ik het ook niet meer. En je krijgt er meteen een headset bij. Hopelijk kan de student deze zelf op zijn hoofd zetten, of kan iemand hem daar bij helpen.  


 
Ik zie wel een praktische bezwaar. Een tekst schrijven is voor mijzelf een vaak moeizaam proces met veel wikken, wegen en bijschaven. Eigenlijk weet ik nooit meteen precies wat ik wil zeggen, laat staan dat ik het in een keer zou kunnen dicteren. Van de eerste opzet blijft uiteindelijk weinig over. Stemgestuurd corrigeren en  knippen en plakken is best mogelijk, maar alleen voor iemand zonder goed functionerende handen zie ik hier een verbetering in vergelijking met het toetsenbord. Zou je niet knettergek worden als je alles met je stem moet doen? Ik zou het graag eens uitproberen.

Het verbaast me overigens wel dat spraakherkenning geen onderdeel is van Kurzweil 3000, het dyslexieprogramma waarover ik het op dit weblog al eerder had. Ray Kurzweil was immers een van de pioniers op dit gebied en in concurrerende dyslexiesoftware wordt spraakherkenning soms wel toegepast. Maar dit tussen haakjes.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten